طلا و جواهراتدر سالهای اخير تحقيقات متعددی در رابطه با بهره گيری از ويژگيهای مختلف هسته خرما انجام شده است و كاربردهای متفاوتي برای هسته خرما در نظر گرفته شده است. توليد قهوه از هسته خرما موضوع تحقيق بسياری از محققان در چند سال اخير بوده است. اين ايده با توجه به شباهت ويژگيهای حسي هسته خرما برشته شده به قهوه عربيکا رواج يافته است.استفاده از دانه برشته شده خرما برای توليد نوشيدني مشابه كاكائو درسال 2014صورت گرفت. در این مقاله مطالب جالبی را در مورد قهوه هسته خرما بیاموزید.
خواص شیمیایی هسته خرما
هسته خرما معمولاً به عنوان ضايعات يا دور ريخته مي شود يا در خوراک دام استفاده ميشود. با اين حال، نتايج تحقيقات متعدد بيانگر حضور تركيبات با ارزش در هسته خرما هستند كه قابليت استخراج و استفاده در ساير صنايع را دارند و ميتوانند باعث ايجاد ارزش افزوده اين ضايعات شوند .به طور كلي هسته خرما با رطوبتي معادل 3 درصد ،حاوی 20-80درصد کربوهيدارت، 5-13 درصد روغن، 2-6درصد پروتئين و 1-2درصد خاكستر است. حضور تركيبات فعال زيستي مانند فلاوونوئيدها و كاروتنوئيدها نيز قابليتهای كاربردی جديدی برای هسته خرما مطرح كرده است. همچنين در منابع به خاصيت آنتي اكسيداني هسته خرمای خام در حدود 600-1800ميکرومول ترولوكس در گرم هسته خرما اشاره شده است .برخي مقالات نيز قابليت مهار راديکال آزاد DPPHرا توسط عصاره هسته خرما در حدود 36-62درصد گزارش كردند ، هسته خرما منبع خوبي به لحاظ مواد معدني نيز به شمار ميرود به نحوی كه در هر 100گرم هسته خرما به طور ميانگين حدود 255ميليگرم پتاسيم، 62ميليگرم منيزيم، 48ميليگرم كلسيم و 41ميليگرم فسفروجود دارد .
فیبرها
مقدار فيبر رژيمي در انواع هسته خرما بين 20تا 80درصد وزني/وزني متغير است .البته مقادير بالاتر يعني 77-80درصد , و نيز 68-65درصد نيز در برخي منابع گزارش شده است. نتايج بيانگر حضور 57درصد فيبر رژيمي در هسته خرما است كه بخش اعظم آن يعني در حدود 52 درصد آن را فيبر رژيمي نامحلول به شکل ليگنين، سلولز و همي سلولز تشکيل ميدهد . درجات مختلف رسيدگي و نيز روشهای استخراج بر ميزان فيبر استخراجي از هسته خرما تأثير قابل توجهي دارند مقدار بالای فيبر رژيمي يکي از شاخصهای اصلي هسته خرما به عنوان مادهای با ارزش غذايي بالا است و باعث شده از آن برای تهيه مکملهای رژيمي استفاده شود .
لیپیدها
انواع هسته خرما حاوی 5-13درصد روغن هستند .روغن هسته خرما غالباً از اسيدهای چرب اولئيك، لينولئيك، لوريك، پالميتيك، ميريستيك و استئاريك تشکيل شده است كه روی هم 96درصد از ساختار روغن را تشکيل ميدهند . بنابراين روغن هسته خرما ميتواند به عنوان يك منبع از اسيدهای چرب ضروری در مواد غذايي، صنايع دارويي و آرايشي و بهداشتي مورد استفاده قرار گيرد. روغن هسته خرما همچنين حامل انواع كاروتنوئيدها (غالباً بتاكاروتن و لوتئين)، توكوفرولها (عمدتاً آلفا و گاما-توكوفرول)، توكوتريئنولها (عمدتاً آلفا-توكوتريئنول) و فيتواسترولها (غالباً بتا-سيتوسترول) است كه برخي خواص سلامتيزايي هسته خرما به دليل حضور اين تركيبات است .
پروتئین
ميزان پروتئين در انواع هسته خرما از 5/64تا 5/90درصد وزني/وزني متغير است .كه يکي از منابع پروتئين در غذای دام، طيور و ماهي به شمار ميرود . بر اساس مطالعات انجام گرفته و بررسي گونه های مختلف هسته خرما، اسيد گلوتاميك با 16/77-17/83درصد از مجموع پروتئين كل، بيشترين درصد را در ميان ساير اسيدهای آمينه هسته خرما مانند ليزين، لوسين، ايزولوسين، متيونين، ترئونين، والين و فنيل آلانين به خود اختصاص ميدهد. در اين ميان تيروزين و متيونين كمترين مقادير را شامل ميشوند .
سایر تركیبات
عمده رنگدانه هسته خرمای خام را انواع كاروتنوئيدها تشکيل ميدهد. البته مقادير اندكي آنتوسيانين و پروتوسيانيدين هم دارند ميزان يون های معدني موجود در هسته خرما تقريباً به همان غلظت مورد نياز برای بدن انسان است، و از اين لحاظ يك منبع غني از يون های معدني به حساب مي آيد .
خواص تغذیه اي هسته خرما
شواهد زيادی مبني بر خواص سلامتي زايي هسته خرما وجود دارد كه از آن جمله ميتوان به خواص ضد التهابي و ضد سرطاني عصاره هسته خرما در مطالعات سلولي اشاره كرد. همچنين كاهش سميّت كبد و فيبروز كبدی و خواص ضد ديابتي در مطالعات حيواني به اثبات رسيده اند. تحقيقات مختلف نشان داده اند كه اين خواص سلامتي زايي ارتباط تنگاتنگي با فعاليت آنتي اكسيداني عصاره هسته خرما دارد .همچنین تغذیه هسته خرما به دلیل حاوی مواد غذایی مختلف بسیار مفید است. برخی از خواص تغذیه‌ای هسته خرما عبارتند از:
1. فیبر: هسته خرما حاوی مقدار زیادی فیبر است که باعث افزایش حرکت روده و تسهیل گردش مواد غذایی در سیستم گوارشی می‌شود.
2. آهن: هسته خرما حاوی مقدار قابل توجهی آهن است که از آن برای تقویت سیستم ایمنی، حمل اکسیژن به سلول‌ها و تولید انرژی استفاده می‌شود.
3. پتاسیم: هسته خرما سرشار از پتاسیم بوده و این ماده معدنی برای حفظ فشار خون سالم و عملکرد قلبی مطلوب حیاتی است.
4. فسفر: هسته خرما حاوی فسفر است که برای ساخت استخوان‌ها و اندام‌های عضلانی فعالیت میکند و نقش مهمی در تولید انرژی و فعالیت‌های سلولی دارد.
5. منیزیم: هسته خرما منبع خوبی از منیزیم است که نقش مهمی در حفظ سیستم عصبی و عضلانی دارد، برای استقرار مغز و عملکرد اعصابی صحیح اهمیت زیادی دارد.
6. ویتامین‌ها: هسته خرما همچنین حاوی مقدار مناسبی از ویتامین‌های A، B و C است که نقش مهمی در حفظ سلامتی پوست، بالا بردن سیستم ایمنی و افزایش سطح انرژی دارند.
از آنجا که هسته خرما حاوی کالری و چربی نسبتاً بالایی است، مصرف آن به میزان معتدل توصیه می‌شود. همچنین، برای بهره‌برداری بهتر از خواص تغذیه‌ای هسته خرما، می‌توان آن را پس از آسیاب کردن در حبوبات، دسرها ، سوپ‌ها و آبمیوه‌ها استفاده کرد.
موارد استفاده از هسته خرما
هسته خرما را ميتوان به عنوان فراورده جانبي واحدهای توليد و فراوری خرما تهيه نمود. بدين ترتيب تهيه آن بسيار كم هزينه بوده و از سويي ديگر برای حفظ محيط زيست نيز مفيد خواهد بود .درحال حاضر، به دليل خواص دارويي و سلامتي زايي، پودر هسته خرما برای توليد فراوردههای غذايي مختلف از جمله شيريني و نان، شکلات و نوشيدني مورد استفاده قرار ميگيرد. به عنوان مثال در پژوهشي، امکان استفاده از آرد هسته خرما به عنوان فراوردهی غني از فيبر و بدون گلوتن جهت تهيه مافين مورد مطالعه قرار گرفت و نتايج قابل قبولي حاصل شد .
علاوه بر اين، از آنجا كه هسته خرما منبع مناسبي از لحاظ فيبر، پروتئين و ليپيد بوده و محتوای نيکل آن نيز اندک است، ميتواند به عنوان بخشي از جيره غذايي دام مورد استفاده قرار گيرد. گزارش شده كه با افزودن هسته خرما به جيره غذايي دام، رشد افزايش يافته و بازده خوراک دهي بيشتر شده و گوشت لذيذتری به دست مي آيد .
هسته خرما ميتواند به عنوان جزئي از كودهای كشاورزی ارگانيك نيز استفاده شود از طرف ديگر، به علت ميزان روغن بالا دارای كاربردهای بالقوهای در صنايع آرايشي (كرم بدن،صابون اصلاح و شامپو) و صنايع دارويي (محافظت عليه آسيبهای پوستي) است .روغن هسته خرما ميتواند پوست را در مقابل نور فرابنفش Aو Bمحافظت كند و از آسيب سلوليو آسيبهای تنش اكسيداتيو توسط پراكسيد هيدروژن در امان نگه دارد .
توانايي در ترميم سلولهای پوستي آسيب ديده اين روغن را برای صنايع غذايي و آرايشي مناسب ميسازد .همچنين، به كاربردن هسته خرما به عنوان عامل ايجاد رنگ در صنعت نساجي،حذف آلودگيها از آب تولید فيلمهای تجزيه پذير گزارش شده است.امروزه تهيه قهوه از هسته خرمای برشته نيز به يکي از روشهای آسان و پركاربرد در ارزش گذاری بر اين ضايعات تبديل شده است.
- بیو الکسیرو (Bio Elixiro)با سابقه طولانی در تحقیق ،آزمایش و تولید مواد ارگانیک و داشتن چندین شعبه در سراسر دنیا تلاش میکند ،تا با ارائه محصولات طبیعی و ارگانیک گامی بلند برای سلامتی مشتریان خود بردارد.گروه تجاری گلدن مارت تحت برند بیو الکسیرو (Bio Elixiro) محصولات ارگانیک و طبیعی زیر را با مواد اولیه با کیفیت و بسیار مرغوب ارائه میدهد.
- • -خشکبار (پسته ، بادام،کشمش ،فندق ،بادام هندی و…).
- • -میوه خشک.
- • -ادویه جات (زعفران ،هل ،زیره و…).
- • -زرشک.
- • -زعفران و مشتقات آن از قبیل:
- • انواع زعفران (سوپر نگین ،نگین ،سرگل ،دخترپیچ و…).
- • شربت زعفران.
- • نبات زعفرانی.
- • چای و دمنوش.
- – انواع خرما (مضافتی ،پیارم،زاهدی ،کبکاب ،هلیله ،برهی و….)
- انواع فراورده های خرما (کلوچه خرمایی،قهوه خرما،شیره خرما،خرمای مغز دار و…)
برای تهیه این محصولات در هرجایی از دنیا که هستید فقط کافی است با کارشناسان گلدن مارت تماس بگیرید و محصول بیو الکسیرو (Bio Elixiro) را سفارش دهید.